Ortaçağ İslam tarihçiliğinin temel kaynaklarından biri olan İbnü’l-Muğayzel’in Zeyl Müferricü’l-Kürûb fî Ahbâri Benî Eyyûb (1263–1296) adlı eseri, Eyyûbî hânedanının son yılları ile Memlük Devleti’nin kuruluş ve teşekkül sürecine dair önemli bilgiler sunmaktadır. İbn Vâsıl’ın klasik niteliğindeki Müferricü’l-Kürûb adlı eserinin devamı mahiyetindeki bu zeyil, özellikle XIII. yüzyılın ikinci yarısındaki siyasî, askerî ve idarî gelişmeleri birinci elden aktarması bakımından tarih literatüründe müstesna bir yere sahiptir.

Belma Dönmez, söz konusu kaynağın Arapça metnini Tedmurî’nin tahkikli neşri üzerinden esas alarak Türkçeye kazandırmış; metni dönem kaynaklarıyla karşılaştırmalı biçimde inceleyerek kapsamlı bir değerlendirme ortaya koymuştur. Çalışmada tarih aktarımlarının yanı sıra müellifin üslubu, kullandığı kavramlar, tarih yazıcılığı anlayışı ve Eyyûbî–Memlük geçişine dair verdiği özgün bilgiler ayrıntılı şekilde ele alınmıştır.

Eser, çeviri sırasında uygulanan bilimsel yöntemleri, terminolojiye dair açıklamaları, tarihlerin miladileştirilmesinde izlenen standartları ve nüsha farklılıklarına ilişkin notlarıyla Memlük araştırmalarına sağlam bir zemin sunmaktadır. Bölgesel güç dengeleri, Moğol–Memlük ilişkileri, Antakya ve Suriye havzasındaki siyasî hareketlilik gibi konularda barındırdığı kayıtlar, araştırmacıların başvurabileceği nitelikte yeni veriler içermektedir.

Bu çalışma, Ortaçağ İslam tarihi, Eyyûbîler ve Memlükler, Arapça kronik geleneği ve tarih yazıcılığı alanlarında çalışan akademisyenler, lisansüstü araştırmacılar ve uzmanlar için güvenilir bir başvuru kaynağı niteliğindedir.İbnü’l-Muğayzel’in zeylini ilk kez bütüncül bir yaklaşımla Türkçeye kazandıran bu eser, Türk tarihçiliğinde önemli bir boşluğu doldurmaktadır.